Πατριάρχης Ιωσήφ Α΄
| Πατριάρχης Ιωσήφ Α΄ | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 13ος αιώνας |
| Θάνατος | 23 Μαρτίου 1283 |
| Χώρα πολιτογράφησης | Βυζαντινή Αυτοκρατορία |
| Θρησκεία | Ανατολικός Ορθόδοξος Χριστιανισμός |
| Eορτασμός αγίου | 30 Οκτωβρίου |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | μεσαιωνική ελληνική γλώσσα |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | πατριάρχης |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Αξίωμα | Οικουμενικός Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως |
Ο Ιωσήφ Α΄ ο Γαλησιώτης (... - 23 Μαρτίου 1283) διετέλεσε Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως τις περιόδους 1266[1] - 1275 και 1282 - 1283. Ήταν σημαντικός πολέμιος του σχεδίου του Αυτοκράτορα Μιχαήλ Παλαιολόγου για Ένωση Ορθόδοξης και Καθολικής Εκκλησίας, στάση για την οποία έχει ανακηρυχθεί Ομολογητής και η μνήμη του εορτάζεται από την Ορθόδοξη Εκκλησία.
Βιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Αφού υπήρξε οκτώ χρόνια έγγαμος, μετά τον θάνατο της γυναίκας του εκάρη μοναχός. Υπηρέτησε ως αναγνώστης από το 1222 έως το 1254 και το 1259/60 έγινε ηγούμενος της Μονής Λαζάρου στο όρος Γαλήσιο, κοντά στην Έφεσο[2][3][4]. Έγινε πνευματικός του Αυτοκράτορα Μιχαήλ Παλαιολόγου, ο οποίος τον έστειλε με αυτή την ιδιότητα να ζητήσει από τον Πατριάρχη Αρσένιο να άρει τον αφορισμό κατά του Αυτοκράτορα εξαιτίας της τύφλωσης του νεαρού Ιωάννη Λάσκαρη. Ο Αρσένιος όμως ήταν ανένδοτος και τελικά ο Μιχαήλ τον εκθρόνισε και, μετά από την σύντομη Πατριαρχία του Γερμανού Γ΄ και την παραίτησή του, έκανε Πατριάρχη τον Ιωσήφ στις 28 Δεκεμβρίου 1266. Στις 2 Φεβρουαρίου 1267 ο Ιωσήφ ήρε το ανάθεμα κατά του Αυτοκράτορα[5], πράγμα που εξαγρίωσε τους οπαδούς του Αρσενίου και επιδείνωσε το λεγόμενο «Σχίσμα των Αρσενιατών[2][3]».
Το 1272 ο Ιωσήφ ιερούργησε στην στέψη του Ανδρόνικου Παλαιολόγου ως συναυτοκράτορα, αλλά, ως ανθενωτικός, σύντομα συγκρούστηκε με τον Μιχαήλ Η'[6] αναφορικά με την απόφαση του Αυτοκράτορα να στείλει εκπροσώπους στη Σύνοδο της Λυών (1274) με σκοπό την Ένωση της Ορθόδοξης με την Καθολική Εκκλησία[2]. Για τον Μιχαήλ, ο οποίος απειλούταν από τις φιλοδοξίες του Καρόλου του Ανδεγαυού, η Ένωση ήταν το μοναδικό μέσο για την αποτροπή μιας πλήρους επίθεσης από τις Δυτικές δυνάμεις στην Αυτοκρατορία του, αλλά ο βυζαντινός κλήρος και ο λαός σχεδόν σύσσωμοι αντέδρασαν στις παραχωρήσεις που γίνονταν στον Πάπα σε θέματα δόγματος και Πρωτείου[7]. Το 1273, ο Ιωσήφ ορκίστηκε να μην αποδεχθεί την Ένωση υπό τους όρους που έθετε ο Πάπας και το 1274, όταν η βυζαντινή αποστολή ετοιμαζόταν να αναχωρήσει για να παραστεί στη Σύνοδο της Λυών, αποσύρθηκε στη Μονή Περιβλέπτου[2][3]».
Στις 9 Ιανουαρίου 1275 παραιτήθηκε επισήμως από τα καθήκοντά του και αποσύρθηκε στην Μονή Ανάπλου, κατόπιν στη Χηλή και το καλοκαίρι του 1280 στην Μονή Κοσμιδίου στην Κωνσταντινούπολη[3]. Διάδοχός του επελέγη ο Ιωάννης Βέκκος, ο οποίος στο μεταξύ είχε υιοθετήσει πιο ενωτικές θέσεις[8]. Μετά τον θάνατο του Μιχαήλ το 1282, ο Ιωάννης καθαιρέθηκε από τον Ανδρόνικο Β΄ Παλαιολόγο και ο Ιωσήφ ανήλθε εκ νέου στο Θρόνο στις 31 Δεκεμβρίου, αλλά τον Μάρτιο του 1283 παραιτήθηκε λίγο πριν τον θάνατό του[2][9].
Λόγω της σταθερής ανθενωτικής του στάσης, ανακηρύχθηκε Ομολογητής από τον διάδοχό του Γρηγόριο Β΄[2] και τιμάται ως άγιος από την Ορθόδοξη Εκκλησία στις 30 Οκτωβρίου.
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Runciman 2005, σελ. 142.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 Alice-Mary Talbot (1991). «Joseph I». Αλεξάντρ Καζντάν: Oxford Dictionary of Byzantium. Oxford University Press. σελ. 1071. ISBN 978-0-19-504652-6.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 Erich Trapp· Rainer Walther· Hans-Veit Beyer· Katja Sturm-Schnabl (1980). «9072. Ἰωσὴφ I.». Prosopographisches Lexikon der Palaiologenzeit. Verlag der Österreichischen Akademie der Wissenschaften.
- ↑ Kotzabassi, Sofia. «Βυζαντινά χειρόγραφα από τα μοναστήρια της Μικράς Ασίας». σελ. 120. Ανακτήθηκε στις 9 Σεπτεμβρίου 2020.
- ↑ Runciman 2005, σελ. 142-143.
- ↑ Runciman 2005, σελ. 144.
- ↑ Deno John Geanakoplos (1959). Emperor Michael Palaeologus and the West, 1258-1282: A Study in Byzantine-Latin Relations. Harvard University Press. σελίδες 189–206, 213–245, 258–276.
- ↑ Runciman 2005, σελ. 145.
- ↑ Runciman 2005, σελ. 146.
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Οικουμενικό Πατριαρχείο Αρχειοθετήθηκε 2015-09-24 στο Wayback Machine.
- Αγιολόγιον[νεκρός σύνδεσμος]
- Runciman, Steven (2005). Η Βυζαντινή Θεοκρατία. Εκδόσεις Δόμος. ISBN 9607217225.
- Kazhdan, Alexander (1991). Oxford Dictionary of Byzantium. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-504652-6.
- Erich Trapp· Rainer Walther· Hans-Veit Beyer· Katja Sturm-Schnabl (1980). «9072. Ἰωσὴφ I.». Prosopographisches Lexikon der Palaiologenzeit. Verlag der Österreichischen Akademie der Wissenschaften.
- Geanakoplos, Deno John (1959). Emperor Michael Palaeologus and the West, 1258-1282: A Study in Byzantine-Latin Relations. Harvard University Press.
.svg)